wtorek, 7 marca 2017

ODKRZTUSZANIE - "Poleciało nie w tę dziurkę"

Dostałam list od Czytelnika. Cytuję w całości, za wiedzą i zgodą.

Dzień dobry,

trafiłem na Pani blog przy okazji poszukiwań informacji na temat odkrztuszania. Przy okazji słowa uznania za bardzo przydatny i interesujący blog pisany od podstaw, a nie od strony naukowca.

Chciałbym poprosić o poradę dotyczącą ciała obcego (jedzenia) w oskrzelach lub innym podobnym miejscu. Kilka dni temu zakrztusiłem się podczas obiadu i wydaje mi się, że część jedzenia wpadła mi "nie w tę dziurkę" i już stamtąd nie wyleciała, chociaż próbowałem to wykasłać.

Następnego dnia próbowałem jeszcze w pozycji pochylonej pokaszleć parę minut, ale nic nie wyleciało.
Czy jest jakaś domowa metoda na odkrztuszenie tego bez jakichś inwazyjnych metod, typu bronchoskopia czy tym podobnych? I czy po kilku dniach jest to jeszcze możliwe?
Czy w ogóle można jakoś się upewnić, że na pewno coś (jedzenie) zalega mi w oskrzelach/płucach?
Czuję od kilku dni w okolicach serca taką jakby obecność czegoś, nie jest to ból. Ostatnio też mam zawroty głowy, ale nie wiem czy to z tym łączyć.
Nie mam gorączki, mogę swobodnie oddychać.
Bardzo proszę o sugestię co z tym najlepiej zrobić.

Z góry dziękuję i pozdrawiam
Robert z Wrocławia


Odpowiedź

Drogi Czytelniku

Dziękuję za dobre słowo.
Gratuluję prób wykasłania, w tym próby wykasłania w nachyleniu. Brawo. To najlepsze, co można zrobić. Warto się naprawdę nisko pochylić, żeby grawitacja pomogła.

Po kilku dniach niestety niewiele więcej można zrobić. A i od razu - też nie wiele więcej. To, co z jedzenia wleci do oskrzeli, może podrażnić śluzówkę, zwłaszcza jeśli jedzenie jest kwaśne, albo pikantne, i taka podrażniona śluzówka musi się zgoić. Czasem, jeśli jedzenie jest bardziej miękkie, czy o konsystencji płynnej - trochę zostaje na ściankach i trudno to wykasłać, bo się przykleja. Trudniej niż na przykład kawałek ziemniaka czy mięsa. I dopóki zostaje, to będzie drażniło.

Jest to ten sam typ podrażnienia, co zachłystowe zapalenie płuc, którego boją się anestezjolodzy i chirurdzy przy operacjach, jeśli pacjent jest operowany po jedzeniu. Kiedy pacjent leży, i jest zwiotczony do operacji, to zwieracz żołądka może puszczać treść pokarmową do przełyku i gardła, a tam jest rurka intubacyjna, wzdłuż której płynna treść wcieknie sobie do tchawicy, oskrzeli, i płuc. W tym przypadku jest o tyle gorzej, że dochodzi jeszcze kwas żołądkowy, który drażni bardzo silnie, bo po prostu uszkadza chemicznie śluzówkę oskrzeli. Śluzówka oskrzeli nie jest przygotowana do znoszenia kwasu, a nawet śluzówka przełyku nie jest, czego przykładem jest zgaga, czyli pieczenie w okolicy mostka, jeśli mamy refluks, które pojawia się w wyniku cofania treści pokarmowej z żołądka do przełyku. Czasem się to zdarza, jeśli ktoś zje, a potem się położy, zamiast odczekać z godzinkę, a lepiej dwie. Śluzówka żołądka jest wyjątkowa i ma mechanizmy obronne, żeby się nie strawiła. Śluzówka przełyku już nie. Wracając do płuc i oskrzeli - te śluzówki też sobie z kwasem nie radzą, i będą odchorowywać kontakt z kwaśną treścią pokarmową. Pan ma więcej szczęścia - co prawda wpadł Panu do tchawicy kawałek obiadu, jednak bez kwaśnej treści żołądka. Podrażnienie nie będzie takie silne.

Jak to się leczy?
Nie bardzo się leczy. Przy tym szpitalnym, zachłystowym zapaleniu płuc podaje się antybiotyki, głównie dlatego, żeby na uszkodzonej śluzówce się nie rozmnożyła jakaś bakteria, zapobiegawczo. Można też zrobić tą nie chcianą przez Pana bronchoskopię, czyli wsadzić endoskop do oskrzeli i odessać co się da i wypłukać.

Co bym radziła?
UWAGA. LEKTURA NINIEJSZEGO ODCINKA NIE ZASTĘPUJE PORADY LEKARSKIEJ
Pokazać się lekarzowi, który Pana osłucha, czy się zapalenie płuc nie zrobiło, i może jeszcze wyśle na RTG. Tyle można bez bronchoskopii.

Proszę się przed tym RTG nie bronić. Prawdopodobnie wyjdzie prawidłowe. Ale...

Jeśli jednak kawałek jedzenia zatkał Panu oskrzele, to sam kawałek jedzenia widoczny w RTG nie będzie, bo jedzenie da na RTG blady cień, podobny do miąższu płucnego, i się to razem zleje, nie da się odróżnić - ale będzie widoczne to zatkanie oskrzela. A to dlatego, że cały zatkany płat jest nieupowietrzeniony i to daje wyraźny, mocny i charakterystyczny cień tego płata w RTG. Mało prawdopodobne by tak się stało, raczej po prostu jest podrażniona śluzówka - ale gdyby jednak - RTG to wykaże.

Prawdopodobnie nic lekarzowi nie wyjdzie złego ani przy usłuchiwaniu, ani w RTG, a tylko ma Pan podrażnoną śluzówkę i swoje musi odkasłać, nim się nie zgoi - PRZYPOMINAM ŻE NIE SŁUCHAŁAM PANA PŁUC I NIE WIEDZIAŁAM PANA RTG I NINIEJSZY ODCINEK NIE JEST PORADĄ LEKARSKĄ.

Gdyby jednak lekarz, który Pana zbada, upierał się przy bronchoskopi, proszę dać ją sobie zrobić. Zwłaszcza jeśli wyszło mu coś nieprawidłowego w RTG lub przy osłuchiwaniu. To jest najprostsza metoda leczenia jeśli coś zostało w oskrzelu - można to wyjąć albo przepłukać oskrzele. Wiem, że chciałoby się łyknąć tabletkę i żeby ta tabletka wyleczyła, i to najlepiej wyleczyła od razu, a nie wsadzać rurę w oskrzela - ale po prostu takiej tabletki nie ma.

Mechanizm kasłania:
Jeśli ziemniaczek z obiadu, którym się Pan zachłysnął, wyleciał przy kaszlu, to prawdopodobnie zostawił trochę swoich drobinek na ścianie oskrzela, ewentualnie drobin sosiku i te drobinki ziemniaka drażnią i powodują kaszel i dyskomfort w klatce piersiowej. By przestały drażnić, muszą z oskrzela zniknąć. Wymiatanie drobin zanieczyszczeń z oskrzeli dzieje się przy pomocy ruchu rzęsek nabłonka oskrzeli, a także mogą pomóc białe ciałka krwi, które mogą przechodzić do światła oskrzeli i sprzątać - czyli jakby zjadać, wchłaniać  fragmenty tego ziemniaka czy sosiku. No i pewnie takie drobniutkie resztki jedzenia jeszcze przy okazji zaczną gnić, przez co staną się bardziej płynne, co ułatwi białym ciałkom krwi sprzątanie, a rzęskom - wypychanie. Trochę to podrażni ścianki oskrzeli, co spowoduje kasłanie. Kasłanie ułatwia wykrztuszenie i pozbycie się resztek ziemniaczka, czy co tam Panu wpadło.

Gdyby jednak nie chciało samo ustąpić:

Proszę też nie bać się jakoś szczególnie bronchoskopii. Bronchoskopia, jako metoda, nie jest aż taka bardzo inwazyjna od czasu, gdy ze 20-15 lat temu weszły miękkie endoskopy. Wystarczy że lekarz popsika  gardło znieczulaczem, pacjent ma  być na czczo, i może ewentualnie jak bardzo nerwowy pacjent to można podać przed jakiegoś "głupiego jasia", i tyle. Można u nerwowych osób nawet w znieczuleniu ogólnym robić, tylko to już trochę strzelanie z armaty do muchy. Samo znieczulenie gardła powinno wystarczyć, a że bronchoskop (czyli endoskop przeznaczony do oskrzeli) jest miękki, to nie trzeba nawet głowy odginać, jak kiedyś. Przedtem, nim poszła naprzód technika światłowodów i mini kamer, to w pacjenta wkładało się sztywną rurę, i musiał głowę mocno do tyłu mocno odgiąć, żeby prosta rura weszła przez buzię. I to faktycznie było męczące badanie. Teraz to już nie te czasy. Miękka rurka, prosto, łatwo i no... przyjemnie to nie, ale i nie jakoś dramatycznie.

Wątpię by Pana skierowano na bronchoskopię, bo to i drogie badanie i jednak uciążliwe dla pacjenta - ale powtarzam jeszcze raz - nie słuchałam Pana płuc, nie oglądałam, proszę się słuchać lekarza, który Pana zbada.

Teraz pytanie skąd wziąć lekarza, co Pana obejrzy:
- albo iść na pogotowie - tylko po paru dniach to tak trochę głupio, dzień po urazie, to jeszcze wypada. No, chyba że się kaszel pogorszył, to iść właśnie na pogotowie.
- albo iść do lekarza rodzinnego, czyli pierwszego kontaktu.

Jeśli leczy się Pan u pulmonologa czy alergologa-pulmonologa to można iść do niego, ale pewnie sam Pan by na to wpadł. Skoro wybrał Pan szukanie pomocy w necie, to pewnie się Pan nie leczy.Wtedy zostaje któraś z pierwszych dwóch opcji. Gdyby chcieć to robić prywatnie to koszty wizyty, RTG i bronchoskopii powinny zamknąć się w tysiącu złotych, jednak nie mam wprawy w doradzaniu tej ścieżki, bo nie korzystam. Leczę się państwowo i też odstaję swoje w kolejkach.

Życzę by zgoiło się szybko i samo, może nawet nim przeczyta Pan ten post. Oby był już niepotrzebny. Gdyby jednak był potrzebny to zostaje jeszcze jedno ważne zagadnienie:


Czy można jakoś pomóc w gojeniu? Tak. Dwie rzeczy można zrobić:

1. dużo pić, (Więcej napisałam o tym w odcinku Co na kaszel) -  by rzęski nabłonka miały wilgotno, wtedy lepiej się ruszają. Białe ciałka krwi też lepiej poruszają się w mokrym środowisku niż w suchym..

2. można zrobić sobie inhalacje - czyli wylać do miseczki gorącej wody, nałożyć ręcznik na głowę i zrobić sobie z tego ręcznika namiot nad miską i powdychać wilgotną parę, żeby sobie dobrze nawilżyć nabłonek oskrzeli i by łatwiej się rzęskom pracowało. Można w tej miseczce mieć zaparzone w wodzie jakieś zioło, żeby lepiej pachniało, można wkroplić olejek, będzie się milej wdychało. 10 minut wdychania powinno wystarczyć. 15 - też będzie dobrze. Siedzenie pod tym ręcznikiem jest trochę nudne, bo to ani poczytać, bo wilgotno, ani nie bardzo jest co porobić. Można sobie jakąś audycję puścić. Nawet gdyby zrobić inhalację samą wodą to warto bo to bardzo dobrze nawilża oskrzela.

I nie ma czegoś takiego jak za długa inhalacja. Jak ktoś posiedzi pół godziny pod ręcznikiem, to też nie zaszkodzi. Ważne by było przyjemnie ciepło i wilgotno. Nie musi być gorąco, ma być ciepło. I przede wszystkim - naparowana mgła, więc z zimnej wody będzie słabo parować. Czyli jak przestygnie to albo dolać gorącego, albo inhalację zakończyć, a powtórzyć za parę godzin.

Powinno to zmniejszyć chęć do kaszlu i skrócić okres podrażnienia śluzówki. Oczywiście bezpośrednio po inhalacji kaszel przez krótki czas może być nawet silniejszy bo jeśli jest co odkrztuszać, to to coś, co jest do odkrztuszenia, to organizm będzie chciał wykasłać, ale to przez chwilę. Za to jeśli już wykrztusi,  jeśli resztki ziemniaczka przemieszczą się w nawilżonych oskrzelach w stronę wylotu, to potem będzie ulga. I o to nam chodzi. Można powtórzyć inhalację parę razy, bo niekoniecznie od razu wszystko się oczyści.

Jeszcze raz przypominam, że moje rozważania są jedynie zdroworozsądkowym podejściem, a nie są poradą lekarską, i jej nie zastępują.

Życzę by kaszel szybko ustąpił.
Proszę dać znać czy zrobił Pan inhalacje i dały efekt złagodzenia kaszlu i uczucia podrażnienia, bo powinny dać, i to można zrobić niezależnie od wizyty u lekarza. Nie zaszkodzą.