Co to jest rak?

Co to jest rak?

Rakiem nazywamy taki nowotwór, który wywodzi się z komórek skóry lub błon śluzowych. Tak to fachowo jest zdefiniowane. Ale potocznie rakiem nazywany jest każdy nowotwór, nie tylko taki wywodzący się z nabłonka i właśnie o takim „każdym” nowotworze chcę opowiedzieć. I z nabłonka, i nie z nabłonka.

Co to jest nowotwór?

To proste. Nowotwór to takie komórki, które zapominają umrzeć.

Naprawdę. Każda komórka ma wpisaną informację, w co ma się różnicować i kiedy umrzeć. Jak komórka „zapomni”, że ma umrzeć, i do tego jeszcze się rozmnaża – to wtedy mamy nowotwór.

Jak to „zapomni” umrzeć? Przecież komórka nie pamięta.

Słusznie, to uproszczenie. Dokładniej: chodzi o sytuację, gdy w komórce uszkodzi się obszar z informacją, że ma umrzeć. Wtedy nie umiera. Naturalna, planowa śmierć komórki ma nawet swoją nazwę: apoptoza. I dzięki temu, że komórki w odpowiednim czasie umierają, to naskórek nam się złuszcza, a komórki krwi mamy nowe w miejsce starych, ale też na przykład w brzuchu matki u dziecka rozdzielają się palce – a rozdzielają się dzięki temu, że komórki pomiędzy palcami umarły. To kluczowy proces dla prawidłowego funkcjonowania organizmu: to, że komórki obumierają wtedy, kiedy potrzeba.

A teraz:

Skąd się bierze nowotwór? A dokładniej:

Skąd się bierze uszkodzenie tego obszaru genomu, w którym jest informacja o śmierci?

Mamy kilka możliwości:

- z przypadku – układy biologiczne nie są idealne i enzym od powielania nici DNA czasem się myli i źle wstawi kolejną „cegiełkę” w nić. Rzadko się myli, ale się zdarza.

- z braku mechanizmów naprawczych – ponieważ układy biologiczne nie są idealne, to mamy w komórkach zestaw mechanizmów do naprawiania DNA. Tak fizjologicznie, normalnie, mamy układ, który sprawdza czy nici pasują do siebie i czy dobrze się powieliły.  Jak ten system jest uszkodzony, to błędy pojawiają się częściej i  nowotwory pojawiają częściej. Jest nawet taka konkretna choroba polegająca na uszkodzeniu enzymu naprawczego a objawy są takie, że pacjent z tą chorobą ma dużo częściej nowotwory.

- z promieniowania (kosmicznego, promieniotwórczych pierwiastków w ziemi, promieniowania sztucznego, np. rentgenowskiego)

- z uszkodzenia DNA w wyniku działania wirusów (one nie mają swojego metabolizmu, wszczepiają się w DNA komórki, i wszczepiając mogą uszkodzić)

- z wchłaniania substancji, które lubią uszkadzać DNA (w jedzeniu, lub wdychając z powietrzem)

- z kontaktu z substancjami, które są nietrwałe chemicznie, i w przypadku złego przechowywania, czy złej obróbki kulinarnej, czy w wyniku metabolizmu w organizmie – przekształcają się do substancji rakotwórczych.

- z przekazanego w genach uszkodzenia, lub obszaru niestabilnego, które sprawiają, że w pewnym momencie komórka jakiejś tkanki „wariuje”, i rozmnaża się bez ładu, składu, a do tego zapomina umrzeć i niszczy gospodarza.

- Jeszcze jednym mechanizmem zwiększenia ilości nowotworów jest uszkodzenie układu kontrolnego, zabijającego nowotwory – a mamy taki. To układ immunologiczny, on z nowotworami walczy i generalnie wygrywa. Spytacie, że jak to wygrywa, skoro od czasu do czasu ktoś choruje na nowotwór? Odpowiem, że wygrywa, bo właśnie mamy te wykrywalne nowotwory  tylko od czasu do czasu. Osoby z osłabionym układem immunologicznym mają nowotwory częściej, bo ich układ immunologiczny częściej je przepuszcza.

Co zrobić, żeby nie mieć nowotworu?

- żyć w czystym

- jeść zdrowe

- wysypiać się 

- nie stresować

- a jeśli się zdarzy choroba wirusowa, to się nie forsować tylko położyć do łóżka i leżeć plackiem żeby sobie spowolnić metabolizm (więcej w odcinku wirus = leżeć)