piątek, 27 stycznia 2012

SUROWICA NA TĘŻEC

Tężec. Choroba, wywołana przez laseczki tężca. Powodująca zgon. Praktycznie nie spotykana ze względu na masowe szczepienia przeciwtężcowe w kalendarzu szczepień, oraz coraz rzadsze przypadki zranień mocno zabrudzonych ziemią, a to tam bakteria lubi być.

Mam wyjaśnić czym różni się szczepienie na szybko, po zranieniu zabrudzonym ziemią, od szczepienia planowego.

Szczepienie planowe zawiera nieszkodliwe bakterie (generalnie: albo zabite, albo żywe odzjadliwione. Nie pamiętam którą wersją szczepi się konkretnie na tężec, no i zdarza się, że się rodzaj szczepionki zmienia). Bakterie nie wywołuja choroby (bo są zabite albo odzjadliwione) ale są prezentowane układowi immunologicznemu i dzięki temu wywołują tworzenie się przeciwciał. Przeciwciała będą chronić potem przy zetknięciu z normalnym żywym zarazkiem. Z czasem odporność (czyli te przeciwciała, ich ilość) może się zmniejszać.

Szczepienie po zranieniu zabrudzonym ziemią:
Jeśli jest mocno zabrudzona rana, a szczepienie na tężec było dawno, to możliwe, że lekarz oprócz podania standardowej dawki szczepionki, takiej jak przy planowym szczepieniu, zdecyduje również podać surowicę przeciwtężcową – czyli gotowe przeciwciała. Żeby zanim sobie nasz układ immunologiczny przypomni i zaktywizuje własne przeciwciała (co już umiał je wytwarzać, ale trochę zapomniał) to żeby miał gotowe podane i miał czym walczyć. Na tężec się umiera, to nie żadne tirli tirli. Najczęściej ranią się dzieciaki, bo a to skądś spadną, a to się gdzieś wywalą. Ale dla uspokojenia – akurat dzieciaki mają tężec na bieżąco z kalendarza szczepień.

Taka surowica przeciwtężcowa, (zwana też antytoksyną przeciwtężcową, w odróżnieniu od szczepionki która bywa nazywana anatoksyną) to jest po prostu surowica wyodrębniana z kwi konia, i oczyszczana, tak aby jak najwięcej było tam tych przeciwciał przeciwtężcowych, a jak najmniej pozostałych składników, które są silnie uczulające, nawet dla osoby bez alergii. Koń oczywiście przez pobraniem surowicy musi być uczulony na tężec – czyli podaje mu się antygen tężca, i po odpowiednim czasie, kiedy już wytworzy przeciwciała, pobiera się od niego surowicę. Proste. Naprawdę, takie proste i już.

A czemu akurat koń?
Niekoniecznie koń, może być inne zwierzę, na przykład królik. Z koniem jest o tyle wygodnie, że prostu koń jest duży. (Ma dużo surowicy.)

--------
Więcej o immunizacji:
Szczepić?
Wirus = leżeć
Przeziębienie

Alergia
Ciekawe alergeny
Alergia krzyżowa
Uczulenie na antybiotyki

Immunizacji za mało:

4 komentarze:

Fukaeri pisze...

Witam,

anatoksyna to szczepionka, a antytoksyna to gotowa surowica z przeciwciałami. U Pani w artykule jest na odwrót, pozdrawiam.

Lila pisze...

Faktycznie! BARDZO DZIĘKUJĘ. Już poprawiłam.

Monina pisze...

Bardzo pomocny post. Wszystkie książki medyczne powinny być tak pisane a nie zawiłości, brak tłumaczenia. Generalnie - wykuj se człowieku wszystko na pamięć.
Pozdrawiam :)

syngamy pisze...

Szczepionka nie zawiera bakterii, lecz toksoid (anatoksynę), więc przeciwciała jakie powstają po zaszczepieniu skierowane są przeciwko toksynie tężcowej, a nie przeciwko bakteriom. Ponadto, nie zaleca się już podawania surowicy zwierzęcej ze względu na dużą odczynowość obcogatunkowego białka; w zamian powinno się podać immunoglobulinę ludzką (przeciwciała przeciwko toksynie pozyskane z osocza wcześniej zaszczepionych dawców).